Dag 369. Tommie en Fientje

Valt u over titels als de Negerhut van oom Tom, over de verhalen van de negerkoningvader van Pippi, of het gebrek aan diversiteit in de Harry Potter boeken? Of juist niet? Laat mij u meenemen naar mijn jeugd. Want wij hadden Piet Broos.

Piet Broos schreef over - en ik citeer - het kleine zwarte nikkerjongetje Tommie en het kleine nikkermeisje Fientje. Ze waren braaf, heel braaf zelfs. En leken sprekend op de kinderen van Zwarte Piet. Het boekje staat in mijn boekenkast, tussen andere boekjes uit mijn jeugd die gewoon gaan over strenge winters, jongetjes op klompen en kleine poesjes die door het ijs zakken. Waarom ik het bewaard heb? Als rariteit natuurlijk, maar ook als afschrikwekkend voorbeeld van wat eens was en niet meer is. En dat dit niet meer is, komt door die mensen op de barricaden die zoveel weerzin schijnen op te roepen bij burgers die het allemaal overdreven vinden of het te snel vinden gaan. Zonder barricaden geen verandering, dat geldt voor de meeste dingen.

Een aardig boekje over dit onderwerp is 'Zwart' (het beeld van de zwarte mens in de Nederlandse illustratiekunst 1880 - 1980) van Jeroen Kapelle en Dirk Tang. En ja, ook mijn Piet staat erin, op pagina 53 en 54. Onschuldige, goedbedoelende boekjes die je de haren ten berge doen rijzen. Het was een tijdsbeeld, zegt u nu, maar ik kan mij herinneren dat mijn moeder het toen al een raar boekje vond. Zij vond het ook niet bijzonder schokkend toen ik in de jaren 80 mijn eigen Tommie mee naar huis nam. Mijn vader vond dat minder en ik zal zijn nagedachtenis niet bezoedelen door te herhalen wat hij over hem zei, maar fraai was het niet. Hij kreeg trouwens in een heleboel zaken wel gelijk, maar die hadden dan weer niets met huidskleur te maken.